Google đứng trước nguy cơ bị Hoa Kỳ chia tách

Bị cáo buộc độc quyền trên thị trường, Google đứng trước nguy cơ bị Hoa Kỳ chia tách nhằm ngăn hãng này tận dụng Chrome, Google Play và Android để tạo lợi thế tìm kiếm.

Trong hồ sơ gửi đến Tòa án quận Hoa Kỳ (United States District Court) Quận Columbia (District of Columbia) ngày 8/10 (giờ địa phương), Bộ Tư pháp (Department of Justice, viết tắt: DOJ) cho biết đang xem xét các biện pháp khắc phục nhằm ngăn Google LLC (Google) sử dụng Chrome, Play và Android để tạo lợi thế cho tìm kiếm. Biện pháp này cũng được áp dụng đối với các sản phẩm và tính năng liên quan đến tìm kiếm của Google (Google Search & Other), bao gồm các điểm truy cập và trí tuệ nhân tạo (AI) so với đối thủ cũng như công ty mới.

Hồ sơ gửi đến Tòa án quận Hoa Kỳ ở Quận Columbia liên quan đến cáo buộc độc quyền của Google (Nguồn: United States District Court - District of Columbia)

Truyền thông trong nước (NBC New York) cho biết, động thái này được đưa ra  bắt đầu vào tháng 8 khi Google bị cáo buộc nắm giữ độc quyền trên thị trường tìm kiếm. Theo phán quyết thời điểm đó, hãng này đã vi phạm Mục 2 của Đạo luật Sherman (Sherman Act) về việc cấm các hoạt động độc quyền. Vụ kiện này được khởi xướng từ đơn kiện của cơ quan Chính phủ khi có thông tin cho rằng, Google nắm giữ thị phần tìm kiếm chung bằng cách tạo ra các rào cản gia nhập và duy trì sự thống trị.

Trong vụ kiện chống độc quyền khác diễn ra vào tuần này, một thẩm phán đã ban hành lệnh cấm vĩnh viễn buộc Google phải cung cấp các lựa chọn thay thế cho cửa hàng Google Play để tải xuống ứng dụng trên điện thoại Android. Vào tháng 9 vừa qua, thẩm phán khác cũng kết thúc phiên tòa xét xử vụ kiện chống độc quyền khác do DOJ đưa ra (mặc dù vụ kiện nhắm vào hoạt động kinh doanh công nghệ quảng cáo của hãng).

Quay lại vụ việc mới đây, DOJ cũng đề xuất hạn chế hoặc cấm các thỏa thuận mặc định, những thỏa thuận chia sẻ doanh thu khác liên quan đến tìm kiếm và các sản phẩm liên quan đến tìm kiếm khác của Google. Điều này bao gồm các thỏa thuận vị trí tìm kiếm với thiết bị iPhone và Samsung - thỏa thuận được truyền thông (CNBC) đánh giá, nếu bị hạn chế sẽ khiến Google mất hàng tỷ USD/năm. Quan điểm của cơ quan Tư pháp Chính phủ là cần một biện pháp khách quan hơn có thể cho phép người dùng chọn lựa các công cụ tìm kiếm khác.

Sau khi thông tin trên được công bố, Phó chủ tịch phụ trách các vấn đề pháp lý (Vice President, Regulatory Affairs) của Google - bà Lee-Anne Mulholland đã có bài đăng trên Blog của hãng ngày 9/10 phản đối khuyến nghị của DOJ. Bà Mulholland cho rằng, việc chia tách Chrome hoặc Android sẽ phá vỡ tính ổn định và nhiều khả năng gây ra bất ổn. Trong khi đó, một số chuyên gia pháp lý cho rằng, viễn cảnh dễ xảy ra nhất là Tòa án sẽ yêu cầu Google xóa bỏ một số thỏa thuận độc quyền như cách từng làm với Apple Inc, thay vì khả năng chia tách.

Đại diện Google bày tỏ quan điểm về vụ việc (Nguồn: blog.google)

Thẩm phán Tòa án quận Hoa Kỳ tại Quận Columbia - ông Amit Mehta nói rằng, phán quyết cuối cùng về các biện pháp khắc phục sẽ được công bố vào tháng 8/2025. Tuy nhiên, đại diện Tòa án tin rằng khả năng Google sẽ tiếp tục kháng cáo khiến vụ việc kéo dài trong nhiều năm.

Cũng theo CNBC, ghi nhận trong quý II/2024, Google Search & Other chiếm 48,5 tỷ USD doanh thu, tương đương 57% tổng doanh thu của Alphabet -công ty mẹ của Google, nắm giữ 90% thị phần tìm kiếm.

Shien Long