Việt Nam tìm giải pháp phát triển giao thông công cộng (TOD) tại TP. HCM

Là một quốc gia đang phát triển, hội nhập kinh tế thế giới, Việt Nam đồng thời đối mặt với nhiều thách thức về ùn tắc giao thông, áp lực quỹ đất, ô nhiễm môi trường và chất lượng cuộc sống của người dân ở các thành phố lớn bị ảnh hưởng. Với kinh nghiệm hàng đầu trong lĩnh vực phát triển hệ thống giao thông công cộng (TOD), Vương quốc Anh hợp tác, hỗ trợ Việt Nam triển khai mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) tại TP. HCM.

Các chuyên gia thảo luận các chuyên đề

Ngày 25/02/2025, UBND TP. HCM phối hợp cùng Tổng Lãnh sự quán Anh tại TP. HCM tổ chức Hội thảo “Giải pháp triển khai mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) tại TP. HCM. Tham dự Hội thảo có sự hiện diện của Bùi Xuân Cường – Phó Chủ tịch UBND TP. HCM; bà Alexandra Smith – Tổng Lãnh sự Anh tại TP. HCM; ông Kho Ngee Seng Roy – Tổng Lãnh sự Singapore tại TP. HCM; ông Lê Trường Duy – Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ TP. HCM; ông Phan Công Bằng - Trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị TP. HCM; ông Nguyễn Công Minh - Trưởng ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội; ông Võ Trung Trực – Phó Giám đốc Sở Tài nguyên – Môi trường TP. HCM; ông Phạm Văn Đồng – Phó Giám đốc Sở Giao thông – Vận tải TP. Cần Thơ; cùng nhiều sở ban ngành của Thành phố, các tổ chức quốc tế và đơn vị truyền thông báo chí đến đưa tin.

Hội thảo “Giải pháp triển khai mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) diễn ra tại TP. HCM

Khai mạc Hội thảo, đại diện Vương quốc Anh, bà Alexandra Smith – Tổng Lãnh sự Anh tại TP. HCM cho biết, đây là thời điểm phù hợp để  Lãnh sự quán Anh hợp tác cùng các đơn vị ban ngành của TP. HCM phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), thức đẩy hệ thống giao thông công cộng bền vững, giảm lượng khí thải nhà kính.

Bà Alexandra Smith – Tổng Lãnh sự Anh tại TP. HCM phát biểu khai mạc Hội thảo

Đáp lại, ông Bùi Xuân Cường – Phó Chủ tịch UBND TP. HCM cũng chia sẻ, quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam – Vương Quốc Anh đang có nhiều bước phát triển tốt đẹp, TP. HCM tự hào ghi nhận nhiều thành tựu đáng khích lệ trong quan hệ hợp tác với Vương quốc Anh. Cụ thể, hiện tại Vương quốc Anh đang là nhà đầu tư nước ngoài thứ 11 của Thành phố với 291 dự án đầu tư có tổng vốn là 965 triệu đô la Mỹ. Hội thảo hôm nay là một ví dụ điển hình cho sự hợp tác trên. Ông Bùi Xuân Cường tin rằng, đây sẽ là nền tảng ban đầu cho một hợp tác mới trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam nói chung, TP. HCM nói riêng với Vương quốc Anh, đặt biệt là hợp tác trong cơ sở hạ tầng, phát triển đô thị.

Ông Bùi Xuân Cường – Phó Chủ tịch UBND TP. HCM chia sẻ nhiều thành tựu đáng khích lệ trong quan hệ hợp tác Việt Nam- Vương quốc Anh

Buổi Hội thảo diễn đã đưa ra nhiều giải pháp hữu ích cho việc phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng không chỉ ở TP. HCM mà còn ở TP. Hà Nội và các thành phố lớn khác trên thế giới. Các chuyên gia là những người có chuyên môn hàng đầu trong lĩnh vực phát triển đô thị, hệ thống giao thông công cộng ở Việt Nam và quốc tế. Những chuyên đề được trao đổi, bao gồm: Tầm nhìn và kế hoạch TOD của thành phố; Hỗ trợ của Chương trình Hạ tầng và Thành phố Xanh (FCDO GCIP); Đề xuất phương án về phát triển và quản lý các khu vực TOD ở Hà Nội; Đề xuất phát triển mạng lưới Metro tại TP. HCM với TOD. Kinh nghiệm quốc tế về cơ chế tài chính sáng tạo và công cụ khai thác giá trị đất (LVC) cho TOD; Các mô hình TOD – Làm thế nào để khắc phục những thách thức đặt ra với việc áp dụng mô hình TOD tại TP. HCM; Khung pháp lý cho việc triển khai mô hình TOD; Chuyển đổi từ TOD (Phát triển định hướng Giao thông) sang TOC (Cộng đồng định hướng Giao thông); Kinh nghiệm quốc tế về cơ chế tài chính sáng tạo và công cụ khai thác giá trị đất (LVC) cho TOD; Hợp tác với nước thứ ba trong lĩnh vực TOD (ví dụ cho dự án giữa Indonesia, Anh Quốc, Nhật Bản); Đề xuất của UK Export Finance (UKEF) cho Việt Nam và ví dụ về hỗ trợ của UKEF đối với một dự án TOD.

Bà Kate Hardwick – Trưởng nhóm Chiến lược, khu vực Đông Nam Á, Arup và ông Chintan Raveshia – Trưởng nhóm Đô thị, khu vực Đông Nam Á, Arup cùng thảo luận về các mô hình TOD và việc áp dụng mô hình TOD tại TP. HCM

Cụ thể, đối với TP. HCM, TS. Nguyễn Anh Tuấn – Trưởng Phòng Quản lý Hạ tầng Kỹ thuật (Sở Xây dựng TP. HCM) cho biết, trong thời gian tới cấu trúc đô thị tổng thể của Thành phố sẽ được điều chỉnh từ mô hình tập trung đa cực thành mô hình Thành phố đa tâm gắn với đa dạng không gian sinh thái. Đồng thời, hội tụ nguồn lực bởi sông Sài Gòn và 9 trục phát triển. Từ đó, lan toả cơ hội kinh tế theo 3 vành đai và hành lang kinh tế biển.

TS. Nguyễn Anh Tuấn – Trưởng Phòng Quản lý Hạ tầng Kỹ thuật (Sở Xây dựng TP. HCM) cho biết kế hoạch TOD của TP. HCM trong thời gian tới

Đồng thời, ông Đặng Huy Đông – Nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề ra mục tiêu phát triển mạng lưới Metro tại TP. HCM với TOD. Ông đề xuất kế hoạch đến năm 2035, dự án hoàn thành trên 200km Metro TOD; Tiết kiệm 30% tổng chi phí toàn hệ thống; Nội địa hoá 70% tổng mức đầu tư; Tạo nguồn thu từ nhượng quyền TOD.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Đặng Huy Đông trao đề xuất phát triển mạng lưới Metro tại TP. HCM với TOD

Bên cạnh đó, Bà Monique Suksmaningsih, Giám đốc Thiết kế, Trường đại diện Văn phòng Broadway Malyan Singapore cũng đề xuất thực hiện Chuyển đổi từ TOD (Phát triển định hướng Giao thông) sang TOC (Cộng đồng định hướng Giao thông). Khi chuyển đổi sẽ giúp thúc đẩy mật độ sử dụng đất hỗn hợp an toàn, toàn diện và công bằng xung quanh các nút giao thông nhằm tránh sự mở rộng đô thị. Việc này không chỉ tạo ra một môi trường thân thiện với người đi bộ và người đi xe đạp mà còn xây dựng kết nối giữa những người tham gia giao thông thông qua mô hình giao thông nhiều tầng.

Bà Monique Suksmaningsih, Giám đốc Thiết kế, Trường đại diện Văn phòng Broadway Malyan Singapore đề xuất chuyển đổi từ TOD (Phát triển định hướng Giao thông) sang TOC (Cộng đồng định hướng Giao thông)

Kết thúc buổi Hội thảo, ông William Lawrenson - Phó Tổng Lãnh sự Anh tại TP. HCM cảm ơn những đóng góp nhiệt tình của các diễn giả và khách mời tham dự. Đồng thời nhận định, với nhiều nội dung được trao đổi trong xuyên suốt buổi Hội thảo, các sở ban ngành TP. HCM sẽ có giải pháp và định hướng mới về việc phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng.